O desenvolvimento da rejeição da propriedade comum dos bens nos Commentarii in aliquot politicos libros Aristotelis de Filipe Melanchthon

Autores/as

  • Eduardo Gross UFJF

DOI:

https://doi.org/10.26512/2358-82842024e58945

Palabras clave:

Melanchthon, Propriedade, Rebelião, Servidão

Resumen

Uma mudança radical ocorreu no pensamento de Filipe Melanchthon entre 1521 e 1530 no que diz respeito à fundamentação da divisão social da propriedade. Em 1521 ele argumentou a respeito do tema utilizando os ideais de Platão na República e nas Leis como ponto de partida. Em 1530 a crítica de Aristóteles desses mesmos ideais é assumida. A hipótese desenvolvida no presente texto é de que a principal razão para essa mudança de posição deve ser reconhecida como sendo a Guerra dos Camponeses de 1525. Depois deste evento histórico qualquer menção à propriedade comunitária de bens teria sido suspeita de simpatia com os rebeldes de então. Mesmo que a interpretação que Melanchthon ofereceu dos textos platônicos em 1521 já afirmava a necessidade prática da propriedade privada, a mera menção de propriedade comunitária não era mais aceitável para ele e provavelmente para as autoridades e para a maioria de seus colegas humanistas. A nova base para a estabilidade social, então, foi encontrada nas ideias políticas de Aristóteles, o que também incluía a defesa da servitus.

Descargas

Los datos de descargas todavía no están disponibles.

Citas

AGOSTINHO, Santo. Confissões. [Lisboa] : Centro de Literatura e Cultura Portuguesa e Brasileira; Imprensa Nacional – Casa da Moeda, s. d.

ARISTOTLE. Politics. In: McKEON, Richard (ed.) The basic Works of Aristotle. New York : Random House, 1941.

BÍBLIA sagrada. Traduzida por João Ferreira de Almeida. Edição revista e atualizada no Brasil, 3a. ed. Barueri : Sociedade Bíblica do Brasil, 2018.

GADAMER, Hans-Georg. Rhetorik und Hermeneutik. In: GADAMER, Hans-Georg. Gesammelte Werke. Tübingen : Mohr Siebeck, 1993. Bd. 2, Hermeneutik II : Wahrheit und Methode, p. 276-291.

KISCH, Guido. Melanchthons Rechts- und Soziallehre. Berlin : De Gruyter, 1967.

JENSEN, Mads Langballe. A Humanist in Reformation Politics: Philipp Melanchthon on Political Philosophy and Natural Law. Leiden: Brill. (Early Modern Natural Law: Studies & Sources), 2020.

MELANCHTHON, Filipe. Comentários sobre alguns livros políticos de Aristóteles. Tradução de Letícia Lamha e Eduardo Gross. Texto inédito.

MELANCHTHON, [Filipe] Philippus. Commentarii in aliquot politicos libros Aristotelis. In: BRETSCHNEIDER, Carolus Gottl.; BINDSEIL, Henricus Ernestus (ed.) Opera quae supersunt omnia : Corpus Reformatorum (CR). Hallis Saxonum : Schwetschke, 1850. V. 16, p. 417-452.

MELANCHTHON [Filipe] Philippus. Confutatio articulorum rusticorum. In: BRETSCHNEIDER, Carolus Gottl.; BINDSEIL, Henricus Ernestus (ed.) Opera quae supersunt omnia : Corpus Reformatorum (CR). Brunsvigae : Schwetschke, 1854. V. 20, p. 641-662.

MELANCHTHON, Filipe. Loci Theologici : Tópicos teológicos. São Leopoldo : Sinodal, 2018.

MELANCHTHON, Filipe [MELANCHTONE, Philippus]. Loci commvnes rervm theologicarvm sev hypotyposes theologicae. In: BRETSCHNEIDER, Carolus Gottl.; BINDSEIL, Henricus Ernestus (ed.). Corpus Reformatorum: Philippi Melanthonis opera quae supersunt omnia. Brunsviga: Schwetschke, 1854. V. 21, p. 60-229.

[MELANCHTHON, Filipe]. Die Histori Thome Muntzers. Hagenau : Johannes Secerius, [152?] Disponível em: http://digital.onb.ac.at/OnbViewer/viewer.faces?doc=ABO_%2BZ184788100. Acesso a 12/05/2025.

PLATO. The Republic. New York : Charles Scribner’s Sons, 1928.

PLATO. Laws. In: Plato. Plato in Twelve Volumes. Cambridge : Harvard University Press; London, William Heinemann 1967-1968. V. 10 & 11. Disponível em: https://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus%3atext%3a1999.01.0166. Acesso a 23/05/2025.

Publicado

2025-10-07

Cómo citar

Gross, E. (2025). O desenvolvimento da rejeição da propriedade comum dos bens nos Commentarii in aliquot politicos libros Aristotelis de Filipe Melanchthon. Revista Brasileña De Filosofía De La Religión, 11(1). https://doi.org/10.26512/2358-82842024e58945

Número

Sección

Dossiê Religião e Cultura: Deus na Sociedade Pluralista I